Infilteren bij Airbnb (3)

Wat voor identiteit en imago heeft Airbnb eigenlijk? Inmiddels is het 2017 en kan ik niet langer over Airbnb schrijven zonder ook kort de controverse van het bedrijf aan te halen. Airbnb begon in 2008 als een boekingswebsite voor bed and breakfasts. Tegen betaling kun je bij de lokale bevolking overnachten en met een beetje geluk krijg je ook een ontbijt aangeboden. Dát was het uitgangspunt.

De controverse

Toen ik in 2014 binnendrong bij het Airbnb-hoofdkantoor, was het nog relatief onbekend. Inmiddels roept het platform veel weerstand op. In 2016 wijdde VPRO Tegenlicht een hele aflevering aan misstanden bij Airbnb-verhuurders. Er wordt namelijk een hoop misbruik gemaakt van het platform, waarbij allerlei wet- en regelgeving wordt overtreden en er geregeld overlast ontstaat in de buurt. Zondag met Lubach ging hier dit jaar ook op in tijdens een komisch item.

Het is erg jammer dat er zoveel misgaat en dat het bedrijf zich zo erg lijkt te laten leiden door financiële prikkels, in plaats van misbruik proberen te voorkomen. Terwijl het concept zo fijn is: relatief goedkoop overnachten, makkelijk contact maken met lokale mensen die uitgaanstips kunnen geven en gemakkelijk je overnachting betalen via iDeal of creditcard. Niet voor niets was Airbnb één van de overnachtingsvormen die ik vaak heb toegepast tijdens mijn reis in Noord-Amerika.

In de praktijk

Mijn allereerste Airbnb ooit was in Nashville. Dat was een prima ervaring. Ik heb niet veel contact gehad met de gastvrouw, maar het was allemaal goed verzorgd. Ook in New Orleans, Denver, Chicago, Interlochen (Michigan) en Windsor (Canada) heb ik met plezier gebruik gemaakt van Airbnb.

In Chicago had ik zowel de beste als de slechtste ervaring: ik kwam terecht bij Earphoria, een woonhuis waarvan het souterrain was omgetoverd tot poppodium. Elke zaterdagavond is er urenlang livemuziek en dat was écht heel gaaf. Ik mocht als slaper gratis* naar de optredens, andere bezoekers kwamen via de achtertuin binnen en moesten een kaartje kopen. Een unieke ervaring en echt ontzettend gaaf. Wat wel wat minder was, was dat het souterrain ’s avonds ook mijn slaapplek werd. Rond 2 uur werden alle bezoekers werden weggejaagd — dat is een afspraak met de buren. Ik toverde toen één van de doorgezakte banken om tot slaapplek. Het stonk er ook nog eens ontzettend naar kattenpis. Wie had gedacht dat ik daar 24 euro voor zou betalen? Ik heb er toch van genoten, want de muzikale optredens waren divers en top. Ik kan me voorstellen dat menig Airbnb-toerist hier wel erg van geschrokken was. Zelf had ik vooraf eigenlijk ook een wat idyllischer beeld van de plek. Maar voor één nacht was het prima uit te houden.

Uit mijn eigen ervaringen blijkt wel hoe divers het aanbod op Airbnb is. Het was zeker niet altijd een typische bed and breakfast, zoals de bedrijfsnaam doet vermoeden. De meest opmerkelijke overnachtingsplek die ik tegenkwam op de Airbnb-website was een auto die ergens in West-Hollywood geparkeerd stond. Voor 6 euro per nacht mocht je wel overnachten in de auto van de gastheer… en er waren zowaar enkele positieve recensies. Dat avontuur heb ik aan mij voorbij laten gaan, maar avontuurlijke alternatieven voor Airbnb niet.

De alternatieven

Behalve in Airbnbs heb ik namelijk niet alleen een aantal keer geslapen in hostels, motels en hotels. Ook lokale familie en vrienden die ik nog niet (goed) kende boden mij een slaapplek aan. Ik ben met mijn Canadese neef Derek en twee van zijn vrienden gaan wildkamperen in de natuur van British Columbia. Aan dat laatste kon natuurlijk niks tippen, wakker worden in de prachtige Canadese natuur.

En toch heb ik óók gratis overnacht bij compleet onbekenden via Couchsurfing. Couchsurfing is een website waarop mensen een gratis slaapplek aanbieden bij hun thuis. Dat was in mijn geval eigenlijk altijd een geweldige ervaring, met name omdat je vaak leuke dingen gaat ondernemen met je gastheer en/of -vrouw. Het is eigenlijk zoals Airbnb ooit bedoeld was: je overnacht altijd echt bij de mensen thuis en wordt tijdelijk onderdeel van hun huishouden. Soms slaap je — zoals de naam al doet vermoeden — op hun bank, maar vaker hebben ze ook wel gewoon een logeerbed voor je klaarstaan. En anders dan bij Airbnb ga je eigenlijk altijd op pad met je gastheer of -vrouw. Waarbij jij natuurlijk je dank laat blijken voor de gratis overnachting, bijvoorbeeld door te koken, door rondjes te geven tijdens het uitgaan en door positieve recensies achter te laten op de website. Is dat niet hoe de oprichters van Airbnb het ooit bedoeld hadden: logeren bij de mensen thuis, zonder winstoogmerk, met veel lol?

Misschien zou iemand met cojones zich eens moeten verschansen in één van de vergaderzalen van Airbnb en daar dan blijven overnachten. Kijken of ze die deeleconomie dan nog zo leuk vinden. Dat zou pas een statement zijn. Wie durft?